Po co na Marsa latać...

Gospodarz prowadzi na podwórko zarośnięte trawą. Odgarnia ją, by odsłonić kamień. Inny niż te, które można spotkać na co dzień. Właściciel posesji jest przekonany, że jest to kamień nie z tej ziemi...

– To na pewno meteoryt – zapewnia Józef Walczak z Brąszewic. – Waży z 60-70 kilogramów. Proszę zobaczyć jakie to cudo! Powinno się go zbadać.

Pan Józef wykopał kamień z pola przed dwoma laty. Redakcję „Dziennika Łódzkiego” powiadomił dopiero teraz. Niedawno usłyszał bowiem w ogólnopolskim radiu o znalezieniu meteorytu w jednej z suwalskich wsi. Pomyślał, że i jemu mogło się to przytrafić.

– Tamten ważył jakieś 9 kilo – przypomina sobie pan Józef. – Kapustę kiszoną przyciskali nim w garnku i dopiero po latach okazało się, że to kamień z Czerwonej Planety. Pochodził sprzed 4,5 miliarda lat!

Można potraktować opowieść mieszkańca Brąszewic z przymrużeniem oka, gdyby nie fakt, że przypadki znalezienia meteorytów nie są wcale takie rzadkie. Na terenie Polski odnotowano ich siedemnaście. Na stronie internetowej Szymona Kozłowskiego z Obserwatorium Astronomicznego w Zielonej Górze, z której zaczerpnęliśmy tę informację, można też znaleźć praktyczne rady, jak rozpoznać meteoryt.

– Wpadając w atmosferę ziemską ze średnią prędkością od 12 do 72 km/s, topi się on pod wpływem tarcia o cząsteczki atmosfery – wyjaśnia autor.

– Tworząca się poduszka powietrzna ma tak duże ciśnienie, że rzeźbi w meteorytach charakterystyczne dla nich zagłębienia – regmaglipty. Są to jakby odciski kciuka na powierzchni meteorytu. W czasie lotu kształt meteorytu staje się aerodynamiczny – zaokrąglony. Wyjątek mogą stanowić meteoryty, które na niewielkich wysokościach pękają na mniejsze fragmenty.

Ponieważ prędkość ich jest niewielka w stosunku do początkowej, ostre krawędzie nie zdążą się już obtopić. Cechą charakterystyczną meteorytów są ponadto wystające drobinki metalu.

Czy na podwórku Józefa Walczaka leży meteoryt? Poprosiliśmy o opinię fachowca. Zdjęcia kamienia wysłaliśmy więc zagorzałemu meteorytofilowi. Tak nazywają siebie miłośnicy pozaziemskich odłamków skalnych spadających na ziemię.

– Mam mieszane uczucia co do pozaziemskiego pochodzenia tego kamienia – odpowiedział nam Szymon Kozłowski.

– Za meteorytem przemawiają regmaglipty. Z drugiej strony brakuje skorupy obtopieniowej w jakiejkolwiek postaci
– świeżej lub pordzewiałej, odłupanej. Według mnie struktura kamienia może przypominać bardzo rzadkie meteoryty – achondryty, a dokładniej howardyty, z tym, że większość ziemskich skał wygląda podobnie. Gdyby się okazało, że to howardyt, byłby drugim znalezionym w Polsce.

By ostatecznie potwierdzić, czy brąszewicki kamień to meteoryt, wyślemy jego próbki do zielonogórskiego obserwatorium astronomicznego. Bo, jak mówi pan Józef, to może być drogocenna rzecz dla polskiej nauki: – Wysyłają maszyny na Marsa, by badać skały, a po co? Przecież tu mają dowód. Nie muszą jeździć aż tam...