Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Nostalgiczny spacer po łaskim cmentarzu ZDJĘCIA

OPRAC.:
Jolanta Jeziorska
Jolanta Jeziorska
Nostalgiczny, listopadowy spacer po łaskim cmentarzu
Nostalgiczny, listopadowy spacer po łaskim cmentarzu Jolanta Jeziorska
213. Tyle lat liczy sobie cmentarz przy ul. Armii Krajowej w Łasku. 29 listopada przypada rocznica otwarcia tej jednej z najstarszych nekropolii w regionie. Z tej okazji zapraszamy na nieco nostalgiczny, listopadowy spacer po łaskim cmentarzu.

Cmentarz w Łasku powstał w 1810 roku - jego uroczyste otwarcie nastąpiło 29 listopada. Poświęcenia dokonał biskup włocławski Eugidiusz Błoszczyński. Na przestrzeni lat nekropolia była kilkukrotnie powiększana, po raz pierwszy na przełomie lat 70/80 XIX wieku, za kadencji proboszcza łaskiego Zygmunta Jabłonowskiego. Wówczas rozpoczęto też budowę ceglanego parkanu, zakończoną pod koniec stulecia. Istniejąca do dziś, okazała brama od strony ulicy Przemysłowej, powstała w 1882 roku.
Z początku wydzielono tu 2 kwatery: rzymskokatolicką i ewangelicką, później - po utworzeniu powiatu łaskiego - została tu również wytyczona kwatera prawosławna.
W 1835 r. w części katolickiej stanęła kaplica p.w. św. Franciszka Serafickiego, wzniesiona (jak głosi pamiątkowa tablica ufundowana w 2002 r.) za sprawą Salomei z Rybińskich Sicińskiej za pieniądze pozostawione jej przez oficera francuskiego.
Istnieje historia mówiąca, że francuski oficer w drodze do Rosji kwaterował w domu Sicińskiej w Łasku. Sicińska nie doczekawszy się jego powrotu, zgodnie z jego wolą wybudowała murowana kaplicę p.w. św. Franciszka z kryptą grobową w podziemiach.

W przedniej części cmentarza, w głębi kwatery po prawej stronie głównej alei cmentarnej znajduje się rozległy grobowiec rodziny Szweycerów. Spoczywają tu m.in. prochy Janusza Szweycera (30.VII.1876 – 12.XI.1959), właściciela dóbr miasta Łask i dworu w Ostrowie, członka Rady Stanu, Radcy Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego oraz Marii Szweycerowej z Kożuchowskich, I voto Radziszewskiej (9.VII.1885 – 6.XI.1967), przewodniczącej Komitetu Stowarzyszenia Ziemianek i Kół Gospodyń Wiejskich.
Spoczywają tu również ich synowie: Stanisław Szweycer (7.V.1913 – 13.IX.1939), podchorąży 1. Pułku Ułanów oraz Zbigniew Szweycer (10.XI.1920 – 4.X.1939) – podchorąży 2. Pułku Ułanów, polegli w wojnie obronnej 1939 r., obaj za męstwo odznaczeni Krzyżem Orderu Virtuti Militari.
Kwatera prawosławna zlokalizowana jest po prawej stronie od głównego wejścia na cmentarz. Z dawnych czasów przetrwały tu jedynie 3 pomniki z końca XIX wieku oraz kilka niezidentyfikowanych grobów.

Kwatera ewangelicka natomiast znajduje się za kaplicą, po prawej stronie współczesnej alei głównej. Znajdują się tu nagrobki członków miejscowej parafii ewangelicko - augsburskiej, istniejącej w Łasku od 1809 r. po dzień dzisiejszy.
Część ewangelicka znajduje się w zachodniej części cmentarza po prawej stronie głównej alei, tuż za kaplicą i zajmuje obszar około 0.3 hektara. Pierwotnie prowadziła do niej oddzielna brama. W sumie, w kwaterze zachowało się kilkadziesiąt starych nagrobków i grobowców rodzinnych, część z nich ma interesującą, nietypową formę. Najstarszy pochodzi z 1848 roku.

Najciekawszy nagrobek wystawiony został na grobie 4 miesięcznego Wacia Patzera: na wysokim postumencie umieszczono rzeźbę dziecka wspieranego przez dorosłą postać (prawdopodobnie anioła); niestety pomnik jest częściowo zniszczony. Wyjątkowe w formie są również nagrobki Jakoba Stentzla oraz rodziny Gastpari (wysoka stella z czarnego, szlifowanego granitu), małżeństwa Wehrów (ozdobiony motywami roślinnymi), Jakóba Dawida (mający neogotycką ornamentykę) czy Romanka Puscha (otwarta księga). Większość inskrypcji zapisana jest w języku polskim, nieliczne w języku niemieckim.

Oprócz protestantów z Łasku, na cmentarzu pochowani są ziemianie z Brodni, Wronowic i Krześlowa. Znajdują się tu również mogiły żołnierskie, zarówno z okresu pierwszej, jak i drugiej wojny światowej. Ogromne wrażenie robi zbiorowy grób z 1945 roku. Płyta nagrobna została ufundowana przez jedynego ocalałego z rosyjskiej zasadzki Niemca. Zachowany na niej napis głosi: Niemcy i Polacy zginęli w Łasku 18–19 1945, tu spoczywają. Wśród innych ofiar wojny, na cmentarzu pochowani są również przesiedleńcy z Wołynia i Besarabii, zmarli z wycieńczenia na przełomie 1942 i 1943 roku.
Na łaskim cmentarzu spoczywają również prochy poległych w czasie I i II wojny światowej. Z czasów I wojny pozostały dwa mocno zniszczone nagrobki żołnierzy walczących po niemieckiej stronie frontu oraz mogiły Rosjan w kwaterze prawosławnej.
Z czasów II wojny światowej pochodzi mogiła żołnierzy Armii "Łódź" poległych w wojnie obronnej 1939 r. Jest to jednocześnie miejsce poświęcone pamięci wszystkich poległych we wrześniu 1939 r. Obok kwatery protestanckiej znajduje się pamiątkowa tablica poświęcona żołnierzom Armii Krajowej ziemi łaskiej, których pojedyncze groby znajdują się w różnych miejscach na terenie cmentarza

Obecnie nekropolia przy Armii Krajowej to cmentarz parafii Niepokalanego poczęcia Najświętszej Maryi Panny .i św. Michała Archanioła w Łasku.

od 16 latprzemoc
Wideo

CBŚP na Pomorzu zlikwidowało ogromną fabrykę „kryształu”

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na lask.naszemiasto.pl Nasze Miasto