Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Była opoką folkloru ziemi wieluńskiej. Wspomnienie o Edwardzie Lach

Zbyszek Rybczyński
W ostatnim czasie odeszła od nas Edwarda Lach, twórczyni i wieloletnia instruktor artystyczna nagradzanego prestiżowymi nagrodami Zespołu Folklorystycznego w Popowicach.

Wkład Edwardy Lach w kultywowanie tradycji ziemi wieluńskiej jest nie do przecenienia. Przez wiele lat kierowała Zespołem Folklorystycznym w Popowicach, pisała scenariusze i reżyserowała widowiska obrzędowe, była cenioną gawędziarką. Pod jej skrzydłami zespół zdobył prestiżowe nagrody na konkursach rangi regionalnej i ogólnopolskiej. W 2003 r. odebrał nagrodę im. Oskara Kolberga „Za Zasługi dla Kultury Ludowej”, najwyższe odznaczenie polskie dla twórców ludowych.

- Zespół przywiązuje dużą wagę do inscenizacji obrzędowych, widowisk opartych na miejscowych zwyczajach i obrzędach. Na uznanie zasługuje spontaniczne aktorstwo, biegłość w posługiwaniu się gwarą oraz dbałość o szczegóły etnograficzne - uzasadniano werdykt.

Edwarda Lach urodziła się w 1936 r. w Krzyworzece. Jak pisała etnograf Małgorzata Dziurowicz-Kaszuba, w latach dzieciństwa Edzia układała pierwsze rymowanki podczas wypasania krów. Oto jedna z nich; „Gaszynioku, odziroku, pod kympom, zjadłeś zabe rozdyntom, jesce ci sie mało zdało, zjadłeś źrybie co zdychało”. Po ukończeniu szkoły powszechnej uczęszczała do liceum pedagogicznego w Wieluniu.

W szkole w Popowicach, w której podjęła pracę w 1954 r., zaangażowała się w działalność amatorskiego teatru. Pomagała reżyserować spektakle, pełniła rolę suflerki, w końcu sama zaczęła grać w sztukach. Z działalności artystycznej musiała wycofać się, gdy objęła funkcję dyrektora popowickiej szkoły. Gdy odeszła na emeryturę w styczniu 1989 r., z pomocą swojej bratowej Wandy Majtyki założyła zespół śpiewaczy.

Zespół z Popowic debiutował w 1989 r. na Przeglądzie Zespołów Ludowych Województwa Sieradzkiego w Konopnicy. Wtedy właśnie Edwardę Lach poznała Małgorzata Dziurowicz-Kaszuba. Kierowniczka zespołu pytała badaczkę folkloru w regionie sieradzkim, w czym ma wystąpić nowo założony przez nią zespół śpiewaczy.

- Poradziłam, by kobiety wdziały na siebie roboczy ubiór żniwny. Jakież było moje zdziwienie, gdy na drugi dzień ujrzałam ponad trzydzieści kobiet, wychodzących na scenę boso w długich szerokich spódnicach, roboczych płócienkowych fartuchach, z głowami przewiązanymi białymi płóciennymi chustkami lub pieluchami. Nie zdarzyło mi się do tej pory, aby ktoś tak znakomicie odebrał moje intencje - wspominała Małgorzata Dziurowicz-Kaszuba. To za jej namową rok później zespół podjął się wyzwania odwzorowania zwyczaju wywozin w jego pierwotnym kształcie.

Początkowo zespół zajmował się śpiewem piosenek ludowych, następnie skoncentrował się na teatrze obrzędowym. Obecnie repertuar grupy obejmuje pieśni miłosne i weselne, ballady, kolędy i pastorałki, inscenizacje obrzędowości rodzinnej i zwyczajów dorocznych, tańce ludowe oraz formy teatralno-kabaretowe. Do tych ostatnich zespół wprowadza aktualną tematykę społeczną.

W maju 2017 r. Edwarda Lach została uhonorowana przez powiatowe władze Medalem Honorowym „Zasłużony dla Ziemi Wieluńskiej”.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Jak działają oszuści - fałszywe SMS "od najbliższych"

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na wielun.naszemiasto.pl Nasze Miasto